Gemeente moet 700.000 euro extra betalen voor behoud kunstwerk Marimbahal

Gemeente moet 700.000 euro extra betalen voor behoud kunstwerk Marimbahal

Het is ondertussen al weer een jaar geleden dat de gemeenteraad van Rijswijk groen licht gaf voor de herontwikkeling van de Marimbahal. De sporthal die al tijden leeg staat zou met het raadsbesluit gesloopt worden. Op dezelfde plek moet vervolgens een nieuwe moderne sporthal gebouwd worden.

Ruimte voor sociale huurwoningen
De sporthal wordt multifunctioneel gebouwd met zeven verdiepingen. Ook staat een woongebouw van vijf woonlagen op de planning waar minimaal 20 sociale huurwoningen in gevestigd worden en maatschappelijke voorzieningen.

Kunstwerk over het hoofd gezien
In het raadsbesluit van januari 2024 was er financieel geen rekening gehouden met een kunstwerk van Theo van Amstel dat op de achterkant van de sporthal in de gevel verwerkt is. Een kunstwerk dat voor veel Rijswijkers een grote onbekende is omdat het alleen zichtbaar is vanaf het Waldhoornplein, aan de achterkant van de Marimbahal. Als het aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ligt blijft dit kunstwerk behouden. Zij zijn bezig met het opstellen van een voorlopige inventarisatielijst van belangrijke kunstwerken uit de periode 1965 tot 1990 en dit kunstwerk is het enige dat er op staat voor onze gemeente.

Behoud van kunst
De gemeenteraad heeft in september van 2024 een erfgoednota goedgekeurd waarin beschreven staat dat kunstwerken zoveel mogelijk behouden moeten blijven. Je zou dus kunnen denken dat het bijzonder is als de raad besluit om het kunstwerk niet meer in te zetten op deze locatie. Hier zijn echter niet alle partijen het mee eens. “De getekende overeenkomst voor behoud van kunstwerken (erfgoednota) is van september 2024. Het besluit voor de sloop van de Marimbahal dateert van eerder dat jaar,” aldus Remco Nunnikhoven van Beter voor Rijswijk. Marc Weterings van Rijswijks Belang sluit zich aan bij dit standpunt. Maarten van ’t Eind van GroenLinks is het hier niet per definitie mee eens. “Dit is een kunstwerk dat we moeten beschermen. Als er een eerder besluit is genomen over de Marimbahal dan is dit voor mij geen reden om te zeggen, sloop het maar.”

Kunstwerk integreren in nieuwbouw
Er ligt een scenario op tafel waarbij het kunstwerk behouden blijft en geïntegreerd wordt in de nieuwbouw. Dit scenario kost de gemeente Rijswijk 700.000 euro extra op de bestaande begroting. Daarbij komt dat er aanpassingen in het ontwerp van ‘rondje singel’ moeten komen die essentieel is voor zichtrelaties en de sociale samenwerking. We vroegen de gemeente wie de 700.000 euro moet betalen, maar daar kwam geen antwoord op. “Er volgt eerst een raadsvoorstel waar verschillende scenario’s aan de raad worden voorgelegd.”

Kenmerkend maar in een hoekje weggestopt
Jordy Loof van VVD Rijswijk denkt het antwoord wel te weten op de vraag wie het moet betalen. “Dit soort dingen zijn de verantwoordelijkheid van de overheid. Het lijkt me sterk dat de projectontwikkelaar dit gaat betalen, zeker ook omdat er sociale huurwoningen komen. Dat is niet terug te verdienen.” Hij noemt het onbegrijpelijk dat dit over het hoofd is gezien. “Ik heb zelf in de wijk gewoond en als je er woont dan is het een kenmerkend kunstwerk. Het springt alleen niet echt in het oog omdat het weggestopt is in een hoekje.”

Tegen nieuwbouw van de Marimbahal
Er waren twee partijen die destijds tegen het voorstel stemde voor nieuwbouw. Dat waren CDA Rijswijk en VVD Rijswijk. “Wij hebben altijd gewaarschuwd voor de extra kosten en hebben daarom tegengestemd omdat we daar woningen wilde. Als de meerderheid dan toch besluit dat er een sporthal komt dan zijn dit de gevolgen waar we voor gewaarschuwd hebben.” Loof geeft overigens aan dat hij niet tegen het kunstwerk. Ook Helma van Schie van CDA Rijswijk bevestigt dat het kunstwerk behouden moet blijven. “Het college houdt de sociale uitgaven niet in de hand. Daar mag het welzijn en daarmee het belang van kunst voor de burger niet onder leiden.”

Vervreemdingsproces starten en afscheid van kunstwerk nemen
Er is nog een andere mogelijkheid en dat is vervreemding van het kunstwerk. Daarmee kan je ontheffing vragen om het kunstwerk te slopen met een boetebedrag tot gevolg. Marc Weterings is hier voorstander van. “Het wordt een moeilijk jaar. Als we nou geld in overvloed hadden dan was het anders geweest. Iedereen moet de touwtjes aan elkaar knopen dus we hebben hier gewoon geen geld voor. Ik vind dat kunst een luxe is. Wij kunnen het niet verkopen aan de inwoners dat we 700.000 moeten investeren in deze moeilijke tijd.

Langer wachten is geen optie
Remco Nunnikhoven van Beter voor Rijswijk is stellig in zijn standpunt: “We hebben in twee raadsvoorstellen gekozen voor sloop van de Marimbahal. Daar hoort ook het kunstwerk bij. Als het kunstwerk echt zo belangrijk geweest was, waarom is er dan twee jaar niet over gesproken.” Nunnikhoven denkt ook dat het niet bij de genoemde 700.000 euro blijft. “Er komen altijd extra kosten bij en die hebben we gewoon niet.  Er zijn veel meningen, maar er moeten keuzes gemaakt worden en dat hebben we als raad al twee keer gedaan.” Het raadslid noemt ook de nijpende situatie rondom sportvoorzieningen. “We moeten ook door. We groeien naar 80.000 inwoners en er zijn te weinig voorzieningen om te sporten in Rijswijk. Verenigingen in de Altis zitten al bijna tegen een ledenstop aan. Dat betekent dat Rijswijkers niet voldoende kunnen sporten en bewegen. Als we nu doorpakken is de nieuwe sporthal ook niet klaar voor 2029.”