In Rijswijk vapet 6,1% van de jongeren wekelijks en maar liefst 4,1% dagelijks, dit is een groot probleem volgens gezondheidsorganisaties. Rijswijk.tv sprak met de gemeente, GGD, Indigo Haaglanden en met vapers.
“Het is gewoon lekker”
Rijswijk.tv vroeg aan jongeren waarom ze vapen, en daar kwamen verschillende reacties op. Een van de jongeren zegt: “Ik vind het gewoon lekker.” Een andere jongen zegt: “Ik zie mijn vrienden en de mensen om me heen het doen en daarom ging ik het ook proberen.” Ook zijn er jongeren die gestopt zijn met het gebruiken van vapes. “Ik werd er duizelig van en kreeg last van mijn longen, toen ben ik er meteen mee gestopt.”
Gezondheidsrisico’s van vapen
Volgens IndigoPreventie Haaglanden brengen vapes ernstige gezondheidsrisico’s met zich mee, vooral voor jongeren. “Vapes bevatten vaak hoge doses nicotine, wat verslavend werkt en kan leiden tot nicotinevergiftiging. Daarnaast bevatten ze zware metalen, kankerverwekkende stoffen en andere giftige stoffen,” aldus een woordvoerder van IndigoPreventie Haaglanden. “Jongeren die vapen, roken vaak ook nog, of beginnen na het vapen sneller met roken. Vapes zijn bovendien zo ontworpen dat ze extra aantrekkingskracht hebben op jongeren door de smaakjes en felle kleuren. Dit maakt het makkelijker om in de verleiding te komen.”
IndigoPreventie Haaglanden wijst er ook op dat langdurige blootstelling aan nicotine structurele veranderingen in de hersenen kan veroorzaken, wat gevolgen heeft voor de ontwikkeling van vaardigheden, intelligentie, aandacht en stemming bij adolescenten. “De effecten van nicotine kunnen dus veel verder gaan dan alleen verslaving,” voegt de woordvoerder toe.
Stijging vapen onder jongeren
“Het aandeel wekelijks vapende jongeren is in vier jaar tijd flink toegenomen. Het gaat om een stijging van 405,6%, een ruime vervijfvoudiging dus,” meldt Independer. De oorzaak van deze stijging is nog onduidelijk. Sinds 1 januari 2024 is het verboden om vapes en e-liquids met een smaakje te verkopen, maar de cijfers wijzen op een aanhoudende stijging.
Gemeente op de hoogte van de ontwikkeling
“We zijn ons ervan bewust dat vapen schadelijk is voor de gezondheid,” aldus een woordvoerder van de gemeente Rijswijk. “We willen onder andere meer rookvrije speelplekken creëren. Rookvrije plekken worden aangeduid met borden en/of stoeptegels van de Rookvrije Generatie. We hopen dat dit jongeren en ouders aanspoort om niet te vapen en niet te roken op deze plekken, en hiermee het goede voorbeeld te geven.”
GGD: 15% van de jongeren in Haaglanden rookt
Volgens de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) is het een probleem dat zich snel ontwikkelt. “Deze toename vraagt dringend om actie om het aantal rokers en vapers terug te dringen,” zegt een woordvoerder van de GGD. “We werken aan meerdere initiatieven om het roken te ontmoedigen en een rookvrije omgeving te bevorderen. Scholen in de regio Haaglanden werken samen aan programma’s gericht op rook-, alcohol- en drugspreventie. Daarnaast zetten we stappen om meer locaties rookvrij te maken.”
Hulp voor jongeren die willen stoppen
IndigoPreventie Haaglanden biedt verschillende programma’s om jongeren te helpen stoppen met vapen en roken. “We informeren jongeren, hun ouders, het onderwijs en jongerenwerkers over de gevaren van vapen en de mogelijkheden om te stoppen,” zegt de woordvoerder. “We geven bijvoorbeeld online webinars voor ouders, werken met pop-upkramen op scholen, en bieden spreekuren bij middelbare en hogere onderwijsinstellingen.”
Daarnaast biedt IndigoPreventie Haaglanden individuele trajecten aan voor jongeren die willen stoppen met vapen of roken, zoals het zogenaamde NICO-traject. “In dit traject gaan we persoonlijk met jongeren in gesprek, bespreken we hun motivatie en helpen we hen vaardigheden te ontwikkelen om hun verslaving te overwinnen.”
Ouderbetrokkenheid en regelgeving
IndigoPreventie Haaglanden benadrukt het belang van ouderbetrokkenheid bij het voorkomen van vapen. “Jongeren zijn erg vatbaar voor verleidingen door de kleuren, smaken en sociale context van vapen,” zegt de organisatie. “Ze zijn nog niet voldoende ontwikkeld om effectief ‘nee’ te zeggen tegen deze verleidingen. Ouders spelen een cruciale rol in het helpen maken van de juiste keuzes. We zien dat sommige ouders weten dat hun kinderen vapen, maar hen toch toestemming geven, al dan niet indirect. Dit komt vaak door gebrek aan kennis over de risico’s en hoe hierover te praten met hun kinderen. Ouders hebben dus de juiste informatie en vaardigheden nodig om met hun kinderen hierover in gesprek te gaan.”
“Daarnaast kan duidelijke wetgeving helpen om het probleem aan te pakken,” voegt IndigoPreventie Haaglanden toe. “Op dit moment lopen we vaak achter de feiten aan, en worden maatregelen mondjesmaat genomen.”