Het kabinet is definitief gevallen nu PVV-leider Geert Wilders zijn steun aan de coalitie heeft ingetrokken. De breuk ontstond na een conflict over Wilders’ eisen voor strengere asielmaatregelen, waar zijn coalitiepartners VVD, BBB en NSC niet in wilden meegaan. Een besluit met grote politieke gevolgen: het kabinet is niet langer houdbaar. Rijswijk.tv nam contact op met verschillende fracties om te vragen wat hun van de situatie vinden.
Rijswijkse politiek reageert
Ook in Rijswijk reageren verschillende fracties op de val van het kabinet. Hier staan ze op een rijtje:
Alice Prenger, namens Beter voor Rijswijk:
“De stekker eruit trekken is makkelijk. Verantwoordelijkheid nemen voor Nederland is moeilijker. Beter voor Rijswijk kiest altijd voor stabiliteit, samenwerking en doen wat nodig is voor de stad. Je bestuurlijke verantwoordelijkheid nemen.”
Wil van Nunen, namens PvdA Rijswijk:
“Dit kabinet stond qua beleid ver af van waar de PvdA voor staat in Nederland. Goed onderwijs met bijbehorend budget en krachtige maatregelen om minima te ondersteunen. Het plan was om humane opvang van nieuwkomers tegen te houden. Maar de onderlinge ruzies en conflicten hielden dit kabinet volledig in de greep waardoor er geen beleid kon worden uitgevoerd.”
Maarten van ’t Eind, namens GroenLinks:
“Voor de tweede keer in één raadsperiode valt het kabinet. Dat is triest, want Rijswijk kampt met urgente uitdagingen zoals woningnood, druk op de zorg en sociale ongelijkheid. Onze inwoners verdienen een stabiele landelijke overheid die het lokaal bestuur met daadkrachtige oplossingen helpt. Dit kabinet heeft in ieder geval geen enkele daadkracht laten zien.”
Jordy Loof, namens Rijswijkse VVD:
“Het is teleurstellend dat dit kabinet haar werk niet kan afmaken. Rijswijk heeft juist helderheid, duidelijkheid en zekerheid nodig. De economie staat onder druk, Rijswijkers maken zich zorgen om hun portemonnee en de onrust in de wereld. Als gemeente hebben we lokaal ontzettend veel te doen, zoals werken aan lage belastingen, bereikbaarheid op de weg, veiligheid in onze straten en online, de energietransitie en het werken aan een leefbare stad. Dat kunnen we niet alleen. Wij gaan hier in Rijswijk door met ons werk, door op te komen voor onze Rijswijkse inwoners. We hopen dat er landelijk snel duidelijkheid komt.”
Danny van Dam, namens Wij. Rijswijk:
“Sinds de start van dit kabinet zien we vooral onrust en onzekerheid in het kabinet. Dit maakt het komen komen tot plannen en oplossingen voor grote maatschappelijke vraagstukken lastig. Het vallen van het kabinet versterkt de onrust. Dat staat haaks op de manier waarop wij lokaal besturen: betrouwbaar, verbindend en resultaatgericht. Bij Wij. Rijswijk geloven we in een positieve en constructieve manier van werken aan de toekomst van onze stad – samen met inwoners en ondernemers.”
Marc Weterings, namens Rijswijks-Belang:
“Jammer dat het zo gelopen is, heb een dubbel gevoel, aan de ene kant snap ik als er afspraken zijn gemaakt omtrent asiel en deze worden tegengewerkt door beleidsbepalende ambtenaren die maar moeilijk een cultuur omslag kunnen maken, daar waar Nederland in meerderheid voor heeft gestemd. Het oude beleid liep stug door, dat betreur ik. Ben ook erg benieuwd hoe een nieuw kabinet hiermee omgaat. Aan de andere kant zou ik zelf nog even volhouden.”
“Waar mogelijk eerst wat beleidsbepalende ambtenaren ontslaan die tegen werken bij de overheid. In Rijswijk hebben we in maart 2026 bij de gemeenteraadsverkiezingen mogelijk hetzelfde probleem. Mocht Rijswijks-Belang mee gaan besturen zal een cultuur omslag in het stadhuis een eis worden in de onderhandelingen. Het wordt tijd dat er weer geluisterd gaat worden naar wat een meerderheid van de bevolking wil.”
Wilders eist garanties voor asielplannen
Maandagavond liet Wilders na een kort overleg al weten: “Dit ziet er niet goed uit.” Hij wilde concrete garanties over zijn tien extra asielplannen, waaronder een asielstop, een bouwstop voor asielzoekerscentra en een rem op gezinshereniging. Toen VVD, BBB en NSC weigerden expliciet hun handtekening te zetten onder deze plannen, trok Wilders zijn steun in.
“Ik heb mijn kiezers het strengste asielbeleid ooit beloofd,” verklaarde Wilders. “Dat is tegengehouden. Zonder garanties kon ik niet anders dan de steun aan het kabinet intrekken.” Bij het verlaten van het overleg weigerde hij in te gaan op vragen of hij daarmee zijn achterban in de steek liet.
Coalitiepartners spreken van politiek spel
De andere coalitieleden reageren met frustratie en teleurstelling. VVD-minister Dilan Yesilgöz noemt het “bizar” en “roekeloos”. “Dit ging niet eens echt om asiel. Hij loopt gewoon weg en laat Nederland achter in onzekerheid.” Ook Caroline van der Plas (BBB) vindt het onbegrijpelijk: “Je krijgt nu een links blok, er valt veel stil. Het is gedoe om niks.” NSC-leider Nicolien van Vroonhoven noemt het “een gemiste kans” en “onverantwoord”.
Volgens hen had Wilders concretere voorstellen in de Kamer moeten indienen of in gesprek moeten gaan met minister Marjolein Faber van Asiel. VVD bood zelfs aan een motie van alle vier coalitiepartijen op te stellen om het politiek commitment te bevestigen, maar Wilders weigerde ook dat.
‘Hij wil het kabinet laten vallen’
Coalitiepartners vermoeden dat Wilders bewust aanstuurt op de val van het kabinet. Van der Plas: “Ik doe niet mee aan powerplay. Hij is uit op een kabinetsval.” Zij waarschuwt dat wie nu stopt, Nederland “op een presenteerblaadje aan links” overlevert.
Tactiek en politieke achtergronden
Wilders wilde dat zijn coalitiegenoten zijn plannen blind ondertekenden, zodat het kabinet een meerderheid in de Tweede Kamer zou hebben. Maar VVD, BBB en NSC wilden niet instemmen met voorstellen waarvan een deel juridisch twijfelachtig is en die in eerdere onderhandelingen al sneuvelden wegens conflicten met internationale verdragen.
Wilders voelt zich gesteund door peilingen die aangeven dat zijn achterban een kabinetsval over asiel accepteert, waardoor hij gas gaf. Voor NSC en BBB komt het kabinet op een kritiek moment, zij hebben in de peilingen weinig zetels over.
Premier Schoof: “Nog een laatste poging”
Premier Dick Schoof deed dinsdagochtend nog een laatste dringend beroep op de fractievoorzitters om het kabinet te behouden. Het gesprek duurde slechts één minuut, waarna Wilders meldde zijn steun in te trekken.