Rijswijk voert sinds 2024 actief beleid om jeugdcriminaliteit tegen te gaan via het landelijke programma Preventie met Gezag (PmG). De gemeente ontvangt drie jaar lang financiering om jongeren weerbaarder te maken tegen criminele invloeden. Wethouder Larissa Bentvelzen licht toe: “Rijswijk is een kleine gemeente met grootstedelijke problematiek. Met de meeste jongeren gaat het gelukkig goed, maar een kleine groep veroorzaakt overlast en raakt betrokken bij criminaliteit.”
Online begint het, op straat zie je het gevolg
Naast traditionele vormen van jongerenwerk richt de gemeente zich nu ook op online signalering. Jongerenwerkers van Epic Youth zijn actief op platforms als Snapchat en Telegram, waar jongeren eenvoudig toegang hebben tot wapens, vapes of drugs. “We zien jongeren die met één bericht een vuurwapen kunnen regelen,” zegt jongerenwerker Edwin Engelhart. “Online ronselen criminelen jongeren voor klusjes, zonder dat ze elkaar ooit in het echt ontmoeten.”
Samenwerken in de wijk
De gevolgen van die online wereld zijn voelbaar op straat. Daarom zijn jongerenwerkers, politie, boa’s en scholen fysiek aanwezig in probleemwijken zoals het Kruisvaarderspark. Door gezamenlijke inzet, van gesprekken tot cameratoezicht, werd eerder al rust teruggebracht na overlast. Toen recent opnieuw een steekincident plaatsvond, werden de maatregelen direct opgeschaald. “Dit toont aan dat blijvende inzet noodzakelijk is,” zegt Bentvelzen.
Ruimte voor jongeren, samen met jongeren
De gemeente betrekt jongeren actief bij de aanpak. Zo ontstond de inloopplek NextGen in wijkcentrum Stervoorde na overleg met jongeren die overlast veroorzaakten in het winkelcentrum. “Ze gaven aan, er is gewoon geen plek om te chillen,” vertelt Engelhart. “Nu hebben ze die wél en er wordt niets gesloopt. We bouwen aan vertrouwen.”
Scholen als sleutelplek
Ook in en rond scholen zijn de risico’s groot: jongeren die worden geronseld, dealen of slachtoffer worden van geweld. Tegelijk bieden scholen kansen om vroeg in te grijpen. Rijswijk doet daarom mee aan projecten als Dealbreakers, dat zich richt op drugscriminaliteit onder jongeren, en start binnenkort met Kapot Sterk op basisscholen. “Weerbaarheid begint al in groep 7 en 8,” aldus Bentvelzen.
Persoonsgerichte aanpak bij zware gevallen
Voor jongeren die al betrokken zijn bij criminaliteit wordt een intensieve, persoonsgerichte aanpak ingezet. Er wordt een plan opgesteld met afspraken over zorg, school, veiligheid en toekomst. “Negen van de tien jongeren willen echt wel wat anders met hun leven,” zegt Engelhart. “Je moet ze alleen op het juiste moment iets bieden.”
Ook ouders krijgen ondersteuning
Een knelpunt is ouderbetrokkenheid. “Sommige ouders weten nauwelijks wat hun kinderen uitspoken of ontkennen alles,” aldus Bentvelzen. Daarom worden ouders getraind in online risico’s en betrokken bij schoolprojecten. Een werkgroep gaat aan de slag om de ouderbetrokkenheid verder te versterken.
Langetermijnvisie en blijvend verschil
De financiering vanuit het Rijk loopt tot 2027. Wat daarna? “We onderzoeken of we dit zelf kunnen voortzetten,” zegt Bentvelzen. “We hebben nu al veel bereikt: betere samenwerking, nieuwe initiatieven en zichtbare resultaten. Mijn hoop is dat we over drie jaar echt het verschil hebben gemaakt en dat het met nóg meer jongeren gewoon goed gaat.”